Αυτή η πληροφορία εξηγεί τι να περιμένετε πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τη μετάγγιση αίματός σας. Η μετάγγιση αίματος συμβαίνει όταν προστίθεται αίμα ή κύτταρα αίματος στο σώμα σας. Τι μπορεί να χρειαστεί για μία μετάγγιση αίματος λόγω του τρόπου με τον οποίο το αίμα σας επηρεάζεται από τον καρκίνο ή την αντικαρκινική θεραπεία σας.
Ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να μη θέλουν να κάνουν μετάγγιση αίματος για θρησκευτικούς ή άλλους λόγους. Είναι πάντα δικαίωμά σας να αρνηθείτε μία θεραπεία. Ο πάροχος υγειονομικής περίθαλψης θα προτείνει μόνον μία μετάγγιση αίματος, εάν θεωρήσει ότι χρειάζεται. Μπορεί να χάσετε πολύ αίμα κατά τη διάρκεια ορισμένων τύπων επέμβασης. Εάν δεν αντικατασταθεί το αίμα αυτό, μπορεί να πεθάνετε.
Σχετικά με το αίμα
Το αίμα αποτελείται από πλάσμα, ερυθρά αιμοσφαίρια, αιμοπετάλια και λευκά αιμοσφαίρια.
- Το πλάσμα είναι το υγρό κομμάτι του αίματος. Περιέχει τα αιμοσφαίριά σας. Μπορεί να χρειαστείτε μετάγγιση πλάσματος, εάν το αίμα σας δεν πήζει καλά.
- Τα ερυθρά αιμοσφαίρια μεταφέρουν οξυγόνο σε όλα τα μέρη του σώματός σας. Μπορεί να χρειαστείτε μετάγγιση ερυθρών αιμοσφαιρίων εάν έχετε χαμηλό αριθμό ερυθρών αιμοσφαιρίων (αναιμία). Μπορεί να σας κάνει να νιώσετε καλύτερα.
- Τα αιμοπετάλια συμβάλλουν στον σχηματισμό πηγμάτων και σταματούν την αιμορραγία. Μπορεί να χρειαστείτε μετάγγιση αιμοπεταλίων εάν έχετε χαμηλό αριθμό αιμοσφαιρίων (θρομβοκυτταροπενία). Κάτι τέτοιο μπορεί να σταματήσει την αιμορραγία ή να εμποδίσει την υπερβολική αιμορραγία κατά τη διάρκεια μίας επέμβασης ή διαδικασίας.
- Τα λευκά αιμοσφαίρια καταπολεμούν τη λοίμωξη. Οι μεταγγίσεις λευκών αιμοσφαιρίων είναι σπάνιες και γίνονται μόνον σε πολύ συγκεκριμένες καταστάσεις.
Σχετικά με το δωρηθέν αίμα
Αυτή τη στιγμή δεν διατίθενται υποκατάστατα αίματος. Το αίμα ή τα κύτταρα αίματος που λαμβάνετε κατά τη διάρκεια της μετάγγισης συνήθως δωρίζονται από κάποιο άλλο άτομο.
Μερικές φορές μπορείτε να δωρίσετε το αίμα σας ούτως ώστε να μπορεί να φυλαχτεί και να σας δοθεί, εάν χρειαστεί. Η διαδικασία αυτή λέγεται αυτόλογη δωρεά. Για περισσότερες πληροφορίες, διαβάστε την πηγή \Being Your Own Blood Donor.
Αφού δωριθεί, το αίμα ελέγχεται να διαπιστωθεί τι ομάδας είναι. Ελέγχεται επίσης και για πράγματα όπως:
- Σύφιλη.
- Ηπατίτιδα Β και Γ.
- HIV.
- Έναν ιό που συνδέεται με μία πολύ σπάνια μορφή λευχαιμίας.
- Ιό Δυτικού Νείλου.
- Το Trypanosoma cruzi (ένα παράσιτο που προκαλεί τη νόσο Chagas).
- Ιό Ζίκα.
- Βακτηρίδια (μόνον τα αιμοπετάλια).
Εάν οι έλεγχοι δείξουν κάτι από όλα αυτά, το αίμα απορρίπτεται.
Κατευθυνόμενες αιμοδοσίες
Η κατευθυνόμενη αιμοδοσία είναι όταν κάποιος δίνει αίμα ή κύτταρα αίματος συγκεκριμένα για εσάς. Οι κατευθυνόμενες αιμοδοσίες ελέγχονται όπως και οι υπόλοιπες αιμοδοσίες. Εάν οι εξετάσεις αίματος είναι θετικές για οποιοδήποτε από αυτά που αναγράφονται παραπάνω, θα ειδοποιήσουμε τον δωρητή ιδιαιτέρως.
Οι κατευθυνόμενες δωρεές κυττάρων αίματος διατηρούνται για εσάς για 25 ημέρες. Οι κατευθυνόμενες δωρεές αιμοπεταλίων διατηρούνται για εσάς για 4 ημέρες. Κατόπιν τούτου, η δωρεά μπορεί να δοθεί σε κάποιον άλλο. Θα δοθεί επίσης σε κάποιον άλλο εάν η ομάδα αίματος του δωρητή δεν ταιριάζει με τη δική σας.
Πριν από τη μετάγγιση αίματός σας
Πριν από τη μετάγγισή σας, θα ελέγξουμε την ομάδα αίματός σας με μία εξέταση που λέγεται ομάδα και προστασία. Η τράπεζα αίματος μπορεί να χρειαστεί 2 με 4 ώρες μέχρι να επεξεργαστεί την εξέταση. Ίσως, χρειαστεί λιγάκι περισσότερος χρόνος εάν τα αποτελέσματά σας είναι μη αναμενόμενα. Ο πάροχος υγειονομικής φροντίδας σας θα χρησιμοποιήσει τα αποτελέσματα της εξέτασης για ομάδα και προστασία για να διαβεβαιωθεί ότι το αίμα και τα κύτταρα αίματος που λαμβάνετε κατά τη μετάγγισή σας είναι ασφαλή για εσάς.
Ο πάροχος υγειονομικής φροντίδας σας θα μιλήσει και με εσάς για τους κινδύνους που σχετίζονται με τη μετάγγιση. Υπάρχει μία πολύ μικρή πιθανότητα να έχετε κάποια αλλεργική αντίδραση κατά τη διάρκεια ή μετά τη μετάγγισή σας. Οι πιο συχνές αντιδράσεις είναι πυρετός με 38 °C (100,4 °F), ρίγη ή κνίδωση. Οι αντιδράσεις αυτές μπορούν να αντιμετωπιστούν με φαρμακευτική αγωγή. Οι αντιδράσεις στη μετάγγιση σπάνια είναι απειλητικές για τη ζωή.
Κατά τη μετάγγιση αίματός σας
Όταν είναι όλα έτοιμα, ο/η νοσηλευτής θα ανοίξει πρόσβαση σε μία από τις φλέβες σας.
- Εάν έχετε κεντρικό φλεβικό καθετήρα (CVC), όπως έναν καθετήρα με τούνελ στο στήθος σας ή έναν περιφερειακά τοποθετημένο κεντρικό καθετήρα (γραμμή PICC), ο/η νοσηλευτής πιθανόν να το χρησιμοποιήσει για τη μετάγγισή σας.
- Εάν έχετε μία εμφυτευμένη θύρα, όπως Mediport®, ο/η νοσηλευτής θα την χρησιμοποιήσει για τη μετάγγισή σας. Η βελόνα θα είναι ίδιου είδους με αυτή που χρησιμοποιείται για τη χημειοθεραπεία.
- Εάν δεν έχετε κάποια εμφυτευμένη θύρα ή CVC, ο/η νοσηλευτής θα τοποθετήσει μία ενδοφλέβια (IV) γραμμή σε μία από τις φλέβες σας.
Αφού προσπελάσει τη φλέβα σας, η νοσηλεύτρια θα ξεκινήσει τη μετάγγιση. Η μετάγγιση δε θα πονέσει.
Για τη μετάγγιση μίας μονάδας ερυθρών αιμοσφαιρίων συνήθως χρειάζονται από 90 λεπτά έως 4 ώρες. Για τη μετάγγιση μίας μονάδας αιμοπεταλίων χρειάζονται περίπου 30 με 90 λεπτά. Ο/Η νοσηλευτής σας θα σας παρακολουθεί προσεκτικά κατά τη διάρκεια ολόκληρης της μετάγγισής σας.
Μετά τη μετάγγιση αίματός σας
Εάν η μετάγγιση αίματός σας γίνει μέσω φλέβας στο χέρι σας, μπορεί να παρατηρήσετε κάποια μελάνωση ή κάποιον ερεθισμό στην περιοχή όπου ήταν η βελόνα.
Οι μεταγγίσεις αίματος μπορεί να προκαλέσουν αλλεργική αντίδραση έως 2 ημέρες μετά τη μετάγγιση. Καλέστε τον πάροχο υγειονομικής φροντίδας σας εάν έχετε κάποια από τις παρακάτω αντιδράσεις.
Πότε να καλέστε τον πάροχο υγειονομικής περίθαλψης
Καλέστε τον πάροχο υγειονομικής περίθαλψης εάν έχετε:
- Πυρετό 38 °C (100,4 °F) ή υψηλότερο.
- Ρίγη.
- Κοκκινίλα και αίσθηση ζέστης στο πρόσωπό σας.
- Κνίδωση, εξάνθημα ή κνησμό.
- Έντονη μελάνωση ή ερεθισμό στην περιοχή που ήταν η ενδοφλέβια παροχή.
- Δυσκολία στην αναπνοή ή λαχάνιασμα.
- Πόνο στο κάτω μέρος της πλάτης.
- Ναυτία (αίσθηση σαν να πρόκειται να κάνετε εμετό) ή έμετο.
- Αδυναμία ή λιποθυμία.
- Σκουρόχρωμα ούρα.
Εάν έχετε πόνο στο στήθος, καλέστε το 166 αμέσως.
