Informacje o cewniku PleurX™

Niniejsze informacje pomogą dowiedzieć się więcej o zabiegu umieszczenia cewnika do drenażu PleurX w placówce Memorial Sloan Kettering (MSK). Opisują także sposoby dbania o cewnik PleurX w domu.

Informacje o jamie opłucnej

Płuca są otoczone 2 warstwami tkanki zwanej opłucną. Przestrzeń między tymi warstwami jest nazywana jamą opłucnej (patrz Rysunek 1).

Gromadzenie się niewielkich ilości płynu w jamie opłucnej to normalne zjawisko. Płyn ten pozwala płucom swobodnie poruszać się podczas oddychania. Czasami jednak w jamie opłucnej gromadzi się zbyt dużo płynu wokół jednego lub obu płuc. Utrudnia to płucom pełne rozszerzenie się i może powodować uczucie duszności.

Informacje o cewniku do drenażu PleurX

Cewnik do drenażu PleurX to cienka, elastyczna rurka umieszczana w klatce piersiowej w celu usunięcia płynu z jamy opłucnej. Może to ułatwić oddychanie. Cewnik PleurX składa się z 3 głównych elementów:

• Cewnik. Jeden koniec cewnika pozostaje w jamie opłucnej. Drugi koniec pozostaje na zewnątrz ciała. Koniec umieszczony w jamie opłucnej ma wiele otworów, przez które płyn opłucnowy może się łatwo przedostawać.
• Zawór jednokierunkowy. Zawór jest na końcu cewnika umieszczonego na zewnątrz ciała. Pozwala na wypływanie płynu, ale nie dopuszcza powietrza.
• Nasadka zaworu. Chroni zawór i utrzymuje go w czystości.

W przypadku gromadzenia się płynu wokół jednego płuca, lekarz umieści cewnik PleurX po tej stronie klatki piersiowej. W przypadku gromadzenia się płynu wokół obu płuc, lekarz wybierze bardziej odpowiednią stronę do umieszczenia cewnika.

Informacje o zabiegu umieszczenia cewnika PleurX

Zabieg umieszczenia cewnika do drenażu PleurX będzie przeprowadzony przez radiologa interwencyjnego, pulmonologa interwencyjnego lub torakochirurga. Radiolog interwencyjny to lekarz, który specjalizuje się w zabiegach nawigowanych obrazowaniem. Pulmonolog interwencyjny to lekarz, który specjalizuje się w zabiegach stosowanych w leczeniu chorób płuc i klatki piersiowej.

Cewnik do drenażu PleurX zostanie umieszczony przez:

• Oddział radiologii interwencyjnej. Pielęgniarka przekaże poradnik Instructions for Interventional Radiology Procedures. Należy postępować zgodnie z zawartymi w nim instrukcjami, aby przygotować się do zabiegu.
• Pulmonolog interwencyjny. Pielęgniarka przekaże poradnik Instructions for Pulmonary Procedures at Memorial Hospital lub Instructions for Pulmonary Procedures at MSK Monmouth. Należy postępować zgodnie z zawartymi w nim instrukcjami, aby przygotować się do zabiegu.
• Torakochirurg. Pielęgniarka przekaże poradnik Getting Ready for Surgery. Należy postępować zgodnie z zawartymi w nim instrukcjami, aby przygotować się do zabiegu.

Lekarz opisze sposób przeprowadzenia zabiegu i wyjaśni wątpliwości. Po przygotowaniu się należy podpisać formularz zgody.

Zdarza się, że w przypadku choroby cewniki do drenażu PleurX są zakładane w trybie pilnym. W innych przypadkach zabieg umieszczenia cewnika jest zaplanowany z wyprzedzeniem.

Usuwanie urządzeń ze skóry

Pacjent może nosić na skórze określone urządzenia. Producenci urządzeń zalecają, aby przed badaniem lub zabiegiem zdejmować poniższe urządzenia:

• System ciągłego monitorowania glikemii (CGM)
• Pompa insulinowa

Pacjent powinien porozmawiać ze swoim lekarzem o ustaleniu terminu wizyty bliżej daty, w której należy wymienić urządzenie. Należy pamiętać o zabraniu ze sobą dodatkowego urządzenia, aby założyć je po badaniu lub zabiegu.

Pacjent może mieć wątpliwości dotyczące sposobu utrzymania właściwego poziomu glukozy po usunięciu urządzenia. W takiej sytuacji przed wizytą należy skonsultować się z lekarzem, który prowadzi leczenie cukrzycy.

Gdzie należy się udać

Zabieg odbędzie się w jednym z tych miejsc:

Endoscopy Suite at Memorial Hospital (główny szpital MSK)
1275 York Avenue (między ulicami East 67^th a East 68^th )
New York, NY 10065

Należy pojechać windą B na 2. piętro. Skręcić w prawo i wejść do oddziału endoskopii/dziennego oddziału chirurgicznego przez szklane drzwi.

MSK Monmouth
480 Red Hill Road
Middletown, NJ 07748

Czego spodziewać się podczas zabiegu umieszczenia cewnika PleurX?

U pacjentów, którzy nie mają jeszcze założonej kaniuli dożylnej (wenflonu), pielęgniarka wprowadzi ją przed zabiegiem w dłoń lub ramię pacjenta.

Członek personelu zabierze pacjenta do sali zabiegowej, gdy nadejdzie czas zabiegu. Przez wenflon zostaną podane leki nasenne. Pacjent otrzyma również miejscowo zastrzyk lub środek znieczulający (lek znieczulający dany obszar ciała) w miejscu, w którym zostanie umieszczony cewnik.

Kiedy to miejsce zostanie znieczulone, lekarz wykona 2 małe nacięcia (cięcia chirurgiczne). Jedno zostanie wykonane przez skórę do jamy opłucnej. Drugie będzie umieszczone kilkanaście centymetrów dalej i zostanie wykonane tylko podskórnie. Lekarz utworzy również pod skórą tunel między tymi 2 nacięciami.

Po wykonaniu nacięć i tunelu lekarz wprowadzi cewnik pod skórę, przez tunel i do jamy opłucnej (patrz Rysunek 2). Umieszczenie cewnika w tunelu pod skórą jest wygodniejsze dla pacjenta i pomaga utrzymać cewnik na miejscu.

Po założeniu cewnika lekarz zaszyje nacięcie do jamy opłucnej. W miejscu wyjścia cewnika (miejsce, w którym cewnik wychodzi z ciała) zostanie założony opatrunek (bandaż).

Zazwyczaj po zabiegu na końcówkę cewnika PleurX zostaje założona nasadka zaworu. Można ją podłączyć do urządzenia odbierającego, aby można było drenować więcej płynu. Taka sytuacja będzie miała miejsce tylko wtedy, gdy pacjent po zabiegu pozostaje w szpitalu.

Zabieg umieszczenia cewnika do drenażu PleurX trwa zazwyczaj od około 45 minut do 1½ godziny.

Po zabiegu

Po zabiegu pacjent zostanie przeniesiony na oddział wybudzeniowy (PACU). Musi pozostać w łóżku do czasu pełnego wybudzenia. Po pełnym wybudzeniu pacjent wraca do swojej sali szpitalnej lub zostaje wypisany ze szpitala.

Należy poinformować pielęgniarkę o wszelkich nasilających się problemach z oddychaniem, bólu bądź dyskomforcie, lub o jakichkolwiek niepokojących objawach.

Jak dbać o cewnik do drenażu PleurX

Dbanie o cewnik do drenażu PleurX polega na:

• codziennej kontroli cewnika,
• codziennym odsączaniu płynu z jamy opłucnej lub zgodnie z zaleceniami lekarza,
• regularnej zmianie opatrunku co najmniej raz w tygodniu.
  • Lekarz poinformuje o wymaganej częstotliwości zmiany opatrunków. Należy stosować się do tych zaleceń.
  • Opatrunek trzeba zmieniać zawsze, gdy stanie się on luźny, mokry lub zanieczyszczony.
  • Warto planować z wyprzedzeniem i zmieniać opatrunek podczas odsączania płynu z jamy opłucnej. W ten sposób konieczne będzie otworzenie tylko 1 zestawu do drenażu.

Pielęgniarka wyjaśni przed zabiegiem, jak to robić. Dobrym pomysłem jest, aby opiekun uczył się razem z pacjentem, aby mógł mu pomóc.

Po zabiegu pielęgniarka może odwiedzić pacjenta w domu, aby pokazać mu, jak dbać o cewnik. Jej głównym zadaniem jest pomoc pacjentowi i jego opiekunowi w nabraniu pewności siebie podczas samodzielnego dbania o cewnik PleurX. Będąc w domu, dla przypomnienia można skorzystać również z niniejszego dokumentu.

Kontrola cewnika

Cewnik PleurX należy kontrolować codziennie. Można użyć lusterka ręcznego lub poprosić o pomoc opiekuna.

Odsączanie płynu z jamy opłucnej

Należy postępować zgodnie z zaleceniami lekarza dotyczącymi częstotliwości odsączania płynu z cewnika PleurX. Większość pacjentów musi to robić codziennie. Nie należy zmieniać harmonogramu odsączania płynu bez wcześniejszej rozmowy z lekarzem.

Ilość odsączanego płynu

Lekarz poinformuje pacjenta, ile płynu należy oczekiwać i jak powinien on wyglądać. Bez zalecenia lekarza nie należy odsączać więcej niż 1000 ml płynu. Celem pacjenta powinno być regularne odsączanie płynu z cewnika PleurX, a nie odsączanie określonej ilości płynu.

W przypadku odsączania mniej niż 200 ml płynu przez 3 kolejne dni należy poinformować o tym lekarza. Może on zalecić rzadszy drenaż cewnika. Jeśli z czasem ilość odsączanego płynu zacznie maleć, lekarz może zalecić usunięcie cewnika.

Dziennik drenażu

Przy każdym odsączaniu płynu z cewnika PleurX należy zapisywać:

• godzinę i datę,
• ilość odsączanego płynu,
• kolor płynu,
• wszelkie inne niepokojące objawy (np. dyskomfort).

Pomoże to lekarzowi w opracowaniu odpowiedniego harmonogramu odsączania płynu. Pomoże to również zauważyć zmiany wyglądu odsączanego płynu. Można użyć dziennika drenażu na końcu tego dokumentu lub utworzyć własny.

Dziennik drenażu warto mieć przy sobie podczas wizyt u lekarza. Należy mieć go w pobliżu na wypadek konieczności pilnego skontaktowania się z gabinetem lekarskim w sprawie cewnika PleurX.

Drenaż cewnika PleurX

Aby odsączyć płyn z jamy opłucnej, należy podłączyć cewnik PleurX do butelki próżniowej (patrz Rysunek 3). Podciśnienie wciąga płyn z jamy opłucnej do butelki. Najlepiej, aby pacjentowi towarzyszył w tym opiekun, szczególnie za pierwszym razem.

Jeśli pacjent odczuwa ból podczas drenażu cewnika PleurX, należy przyjąć lek przeciwbólowy na 30 minut przed drenażem. Należy przestrzegać zaleceń lekarza.

Przygotować niezbędne elementy

Przed rozpoczęciem zabiegu należy przygotować niezbędne przybory na czystej, otwartej powierzchni. Potrzebne będą:

• Zestaw do drenażu PleurX. Nie należy stosować zestawu do drenażu innej marki bez uprzedniej konsultacji z członkami zespołu opieki zdrowotnej. Zestaw zawiera:
  • 1 butelka próżniowa (500 ml lub 1000 ml)
  • 1 pakiet zabiegowy PleurX. Pakiet zawiera:
    • 1 opatrunek samoprzylepny
    • 1 para rękawiczek medycznych
    • 3 gaziki nasączone alkoholem
    • 1 zapasowa nasadka zaworu
    • 4 kwadratowe opatrunki na gaziku (4-calowe)
    • 1 piankowa podkładka pod cewnikiem
    • 1 zacisk awaryjny
    Zacisk awaryjny należy stosować wyłącznie w przypadku pęknięcia lub nieszczelności cewnika PleurX.
• Dodatkowa para rękawiczek medycznych (również podczas zmiany opatrunku)
• Dodatkowe gaziki nasączone alkoholem
• Kosz na śmieci
• Dziennik drenażu pacjenta
• Długopis

Umyć dłonie

Dokładnie umyć dłonie ciepłą wodą z mydłem lub środkiem do dezynfekcji rąk na bazie alkoholu. Jeśli pacjentowi pomaga opiekun, również on powinien umyć ręce.

• Myjąc dłonie wodą z mydłem, należy zwilżyć je i nałożyć mydło. Należy pocierać dłonie przez 20 sekund, a następnie spłukać je. Osuszyć dłonie ręcznikiem papierowym i tym samym ręcznikiem zakręcić wodę.
• Używając środka do dezynfekcji rąk na bazie alkoholu, należy rozprowadzić go na dłoniach. Następnie należy pocierać dłonie do wyschnięcia.

W przypadku jednoczesnej zmiany opatrunku, należy go zdjąć

Zmieniając opatrunek PleurX, należy go zdjąć przed przygotowaniem przyborów. Sposób postępowania:

Przygotować niezbędne przybory

Po umyciu rąk, należy przygotować przybory. Jeśli pacjentowi pomaga opiekun, powinien on wykonać ten etap za pacjenta.

Oczyścić zawór PleurX i podłączyć rurkę do drenażu.

Jeśli pacjentowi pomaga opiekun, pacjent powinien trzymać cewnik z dala od ciała, a opiekun w tym czasie powinien wyczyścić zawór i podłączyć rurkę do drenażu. W przypadku samodzielnego drenażu cewnika PleurX należy używać niedominującej ręki (ręki nie używanej do pisania) do trzymania cewnika z dala od ciała. Drugą ręką oczyścić zawór i podłączyć rurkę do drenażu.

Odsączanie płynu opłucnego

Poniższe czynności pacjent może chcieć wykonać samodzielnie, nawet jeśli pomaga mu opiekun. Pozwala to dostosować przepływ płynu w razie odczuwania dyskomfortu.

Odłączenie butelki do drenażu

Jeśli pacjentowi pomaga opiekun, pacjent powinien trzymać cewnik z dala od ciała, podczas gdy opiekun odłącza butelkę. W przypadku samodzielnego drenażu cewnika PleurX należy trzymać cewnik z dala od ciała niedominującą ręką. Drugą ręką odłączyć butelkę do drenażu.

Drenaż cewnika PleurX dobiegł końca. Zmieniając dodatkowo opatrunek PleurX, nie należy zdejmować rękawiczek medycznych. Wykonać czynności opisane w punktach od 5 do 15 w części „Zmiana opatrunku PleurX‟.

Wylać odsączony płyn i wyrzucić butelkę do drenażu.

Należy pamiętać o wypełnieniu dziennika drenażu. Jeśli ilość, kolor lub gęstość odsączanego płynu są inne niż podczas ostatniego drenażu cewnika, należy skontaktować się z gabinetem lekarskim.

Postępowanie w przypadku problemów z opróżnianiem cewnika

Jeśli płyn z klatki piersiowej nie spływa do butelki próżniowej:

• Sprawdzić, czy tłok w kształcie litery T w górnej części butelki próżniowej jest wciśnięty do samego końca.
• Sprawdzić, czy rurka do drenażu jest prawidłowo podłączona do zaworu cewnika PleurX.
• Sprawdzić, czy zacisk obrotowy na rurce do drenażu jest otwarty.
• Sprawdzić, czy na cewniku nie ma żadnych zagięć.
• Sprawdzić, czy cewnik PleurX jest drożny. Jeśli nie jest, należy ugniatać go między palcami. Pozwoli to udrożnić przepływ.

Jeśli te czynności nie przyniosą rezultatu, należy powtórzyć procedurę drenażu przy użyciu nowego zestawu do drenażu PleurX. Jeśli płyn nadal nie jest odprowadzany, być może w jamie opłucnej nie ma już wystarczającej ilości płynu. Jeśli płyn nie jest odsączany, należy skontaktować się z lekarzem.

Zmiana opatrunku PleurX

Zaleca się, aby druga osoba pomogła zmienić opatrunek pacjentowi. Niniejsza instrukcja jest przeznaczona dla osoby zmieniającej opatrunek.

Przygotować niezbędne elementy

Przed rozpoczęciem zabiegu należy przygotować niezbędne przybory na czystej, otwartej powierzchni. Jeśli cewnik PleurX został opróżniony przed chwilą, należy użyć przyborów z użytego zestawu do drenażu. W przeciwnym razie należy otworzyć nowy zestaw do drenażu PleurX i pakiet zabiegowy PleurX. Potrzebne będą:

• 1 gazik nasączony alkoholem
• 4 kwadratowe opatrunki na gaziku (4-calowe)
• 1 piankowa podkładka pod cewnikiem
• 1 opatrunek samoprzylepny z 3 warstwami:
  • Zadrukowany podkład. Zakrywa on klejącą (samoprzylepną) stronę opatrunku.
  • Przezroczysty opatrunek na ranę. Jest to element, który pozostaje w miejscu wyjścia cewnika po zakończeniu zakładania opatrunku.
  • Środkowy papierowy element ochronny i ramka. Ułatwiają one właściwe umiejscowienie zakładanego opatrunku.
• 2 pary rękawiczek medycznych (jeśli nie zdjęto już opatrunku)
• Kosz na śmieci

Umyć dłonie

W przypadku zdjęcia rękawiczek używanych podczas drenażu cewnika dokładnie umyć dłonie ciepłą wodą z mydłem lub środkiem do dezynfekcji rąk na bazie alkoholu. Jeśli pacjentowi pomaga opiekun, również on powinien umyć ręce.

• W przypadku mycia dłoni wodą z mydłem należy zmoczyć dłonie, nanieść mydło, pocierać je o siebie dokładnie przez 20 sekund, a następnie spłukać. Osuszyć dłonie jednorazowym ręcznikiem i tym samym ręcznikiem zakręcić wodę.
• Używając środka do dezynfekcji rąk na bazie alkoholu, należy rozprowadzić go na dłoniach, następnie pocierać je o siebie, aż wyschną.

Zdejmowanie opatrunku

Czyszczenie skóry wokół cewnika

Zakładanie nowego opatrunku

Zmiana opatrunku PleurX dobiegła końca. Jeśli podczas tego zabiegu był również drenowany cewnik PleurX, wylać odsączony płyn i wyrzucić butelkę do drenażu. Wykonać czynności opisane w punktach od 24 do 18 w części „Drenaż cewnika PleurX‟.

Kąpiel pod prysznicem z cewnikiem PleurX

Z założonym cewnikiem PleurX można brać prysznic, używając jednorazowej wodoodpornej osłony opatrunku (np. Aquaguard^®). Wodoodporne osłony można kupić online lub w MSK. Chcąc zakupić je w MSK, należy skontaktować się z pielęgniarką. Używając słuchawki prysznicowej, należy kierować strumień wody z dala od opatrunku.

Podczas każdej kąpieli pod prysznicem należy całkowicie przykryć opatrunek nową, wodoodporną osłoną, aby nie dopuścić do jego zamoczenia. Zakładanie wodoodpornej osłony:

Nie brać prysznica dłużej niż 15 minut. Kąpać się w ciepłej, a nie gorącej wodzie. Zapobiega to odklejaniu się wodoodpornej osłony.

Po kąpieli pod prysznicem należy wysuszyć wodoodporną osłonę przed jej zdjęciem. Jeśli opatrunek się zamoczy, należy go zmienić. Mokry opatrunek pozostawiony przy skórze może powodować podrażnienia i pieczenie skóry.

Zamawianie nowych środków medycznych

Przy wypisie ze szpitala pielęgniarka przekaże środki medyczne wystarczające na 2 tygodnie. Jeżeli pacjenta odwiedza pielęgniarka środowiskowa, może ona później zamówić potrzebne środki.

W przypadku samodzielnego zamawiania środków medycznych, pielęgniarka poinformuje, jakie środki będą potrzebne. W celu zamówienia produktów należy skontaktować się z Edgepark Medical pod numerem 888-394-5375 i poprosić o rozmowę ze specjalistą ds. PleurX. Można również odwiedzić stronę www.edgepark.com.

Kiedy należy zwrócić się po pomoc do lekarza?

W następujących przypadkach należy skontaktować się z lekarzem:

• Utrzymuje się gorączka co najmniej 38°C (100,4°F).
• Odsączany płyn zmienia kolor lub gęstość
• Odsączany płyn jest mętny lub wydziela nieprzyjemny zapach
• Zmienia się ilość odsączonego płynu
• Ból podczas drenażu cewnika
• Ból po zakończeniu drenażu cewnika
• Pojawia się zaczerwienienie, obrzęk, wysięk lub ból w okolicy cewnika
• Jeśli cewnik jest uszkodzony, przecięty, pęknięty lub wypada
• Widoczny jest wyciek płynu z zaworu lub cewnika
• Pacjent ma obawy związane z cewnikiem

Kontakt z oddziałem radiologii interwencyjnej

Jeśli cewnik do drenażu PleurX został umieszczony przez radiologa interwencyjnego, w przypadku pytań lub uwag należy skontaktować się z gabinetem radiologa interwencyjnego. Kontakt z personelem jest możliwy od poniedziałku do piątku w godzinach od 9:00 do 17:00. Po godzinie 17:00, w weekendy i święta, należy dzwonić pod numer 212-639-2000 i poprosić lekarza dyżurnego z oddziału radiologii interwencyjnej.

Kontakt z oddziałem pulmonologii interwencyjnej

Jeśli cewnik do drenażu PleurX został umieszczony przez pulmonologa interwencyjnego, w przypadku pytań lub uwag należy zadzwonić pod numer oddziału pulmonologii interwencyjnej 212-639-LUNG (212-639-5864). Kontakt z personelem jest możliwy od poniedziałku do piątku w godzinach od 9:00 do 17:00. Po godzinie 17:00, w weekendy i święta, należy dzwonić pod numer 212-639-2000 i poprosić lekarza dyżurnego z oddziału pulmonologii.

Kontakt z oddziałem chirurgii klatki piersiowej

Jeśli cewnik do drenażu PleurX został umieszczony przez torakochirurga, w przypadku pytań lub uwag należy skontaktować się z gabinetem torakochirurga. Kontakt z personelem jest możliwy od poniedziałku do piątku w godzinach od 9:00 do 17:00. Po godzinie 17:00, w weekendy i święta, należy dzwonić pod numer 212-639-2000 i poprosić lekarza dyżurnego z oddziału torakochirurgii.

Dziennik drenażu PleurX.

Przy każdym drenażu cewnika PleurX należy używać dziennika drenażu. Warto go mieć przy sobie podczas wizyt u lekarza. Należy mieć go w pobliżu na wypadek konieczności pilnego skontaktowania się z gabinetem lekarskim w sprawie cewnika PleurX.